Son periyotta artan seller, orman yangınları, hastalıklar, sıcak hava dalgaları ve kuraklık üzere global iklimdeki büyük değişim dünyanın geleceğini de tehdit ediyor. Avustralya’daki orman yangınları ile neden olduğu tehlikenin büyüklüğü konusunda bir kere daha kendisini gösteren iklim değişikliğinin tesir alanlarından biri de tarım faaliyetleri ve besin güvenliği.
Hürriyet’ten Emre Eser‘in haberine nazaran Doğu Afrika’da 2 aydır yaşanan çekirge istilasının da en değerli nedeni olarak iklim değişikliği gösteriliyor. Buna nazaran Hint Okyanusu’ndaki sıcak ve soğuk su sirkülasyonundaki farklılıktan kaynaklanan akıntı kutuplaşması (Indian Ocean Dipole, IOD) hem Afrika’daki iklim olaylarını hem de Avustralya’daki iklim şartlarını etkileyen en kıymetli öge olarak gösteriliyor.
Benzeri görülmedi
Bu değişimin tetiklediği ve Somali, Kenya ve Etiyopya üzere ülkeleri tesiri altına alan çekirge salgını Afrika Boynuzu olarak tanımlanan bölgedeki tüm besin güvenliğini riske atıyor. Şöyle ki Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’ne (FAO) nazaran şimdiye kadar ‘benzeri görülmemiş bir tehdit’ olarak tanımlanan salgın kapsamında günde 150 kilometre süratle yayılım gösteren istilacı çekirgeler yalnızca Kenya’da bir günde 85 milyon şahsa yetecek kadar gıdayı tüketti.
FAO’nun raporuna nazaran bu salgın dünyada yaklaşık 800 milyon insanın geçim kaynaklarına ziyan verme riski taşıyor. Uzmanlar istilayı durdurmak için ‘çekirgeleri yiyin’ tavsiyesinde bulunmuştu. Yaşanan salgın, Afrika Boynuzu’nda son 25 yılda, Kenya için ise son 70 yılda yaşananların en berbatı olarak tanımlanıyor.
Türkiye de risk altında
Uzmanlara göre çekirge istilası küresel ısınmanın tesirlerinin yaşandığı Türkiye için de büyük risk oluşturuyor. Yakın devirde ani hava değişimlerine bağlı olarak Şanlıurfa başta olmak üzere çok sayıda bölgede yaşanan çekirge istilaları sonucunda tarım ürünleri ziyan görmüş ve Türkiye’nin büyük kısmına gönderilen gıda ürünlerinin fiyatlarında da değişimler yaşanmıştı. Geçmişte yaşanan çok sayıda çekirge istilası sonucunca bölgesel kıtlıklar meydana gelmişti.
Çekirge tehdidi altındaki ülkeler
Hindistan, İran, S. Arabistan, Pakistan, Umman, Uganda, G.Sudan
Yayılmanın artması bekleniyor
FAO Kıdemli Salgın İddia Sorumlusu Keith Cressman, mevzuya ait olarak şunları söyledi:
“Çölde yaşayan çekirgelerin tabiata adaptasyonu, bu çeşidin popülasyonu ve göç hareketleri üzerinde hava şartları ve çevresel etmenlerin tesirini artırıyor. Tarihî olarak, Hint Okyanusu’nda oluşarak Arap Yarımadası ve Afrika Boynuzu’nda yağışa dönüşen siklonlar çöldeki çekirge istilası felaketine yol açtı. Son birkaç yıldır, yaz devrinin başında ve sonunda meydana gelen siklonların sıklığında kıymetli artış yaşanıyor. Örneğin, birçok yıl sadece bir ya da iki defa meydana gelen siklon sıklığı, 2019 yılında 8’e çıktı. Etiyopya, Somali ve Kenya’yı içeren Afrika Boynuzu’nda, ölçeği ve sayısı epeyce yüksek olan çöl çekirgesi istilasına 2018’de gerçekleşen 3 adet ve 2019’da gerçekleşen 2 adet siklon tesirli oldu. Bu eğilimin devam etmesi durumunda, Afrika Boynuzu’nda ortaya çıkan çöl çekirge istilalarının artması bekleniyor.”