Geçen hafta Pekin’de İran ile Suudi Arabistan Dışişleri Bakanları Hüseyin Buyruk Abdullahiyan ile Faysal bin Ferhan’ın görüşmesinin akabinde, Şii Husilerin başşehir Sana’da denetimi sağlaması gerekçesiyle Mart 2015’ten beri Yemen’e saldıran Suudi Arabistan’dan bir heyet ateşkes için Husilerin ayağına gitti.
Suudi Arabistan ve Umman yetkililerinden oluşan bir heyet , haftasonunda Sana’ya giderek Yüksek Siyasi Kurul Lideri Mehdi el Meşat ve Müzakere Heyeti Lideri Muhammed Abdusselam üzere Husi yetkililerle birinci tıp görüşmeleri gerçekleştirdi.
رئيس المجلس السياسي الأعلى في اليمن #مهدي_المشاط يلتقي الوفدين العماني والسعودي في #صنعاء.#الميادين #اليمن pic.twitter.com/SdcjkP5VSs
— قناة الميادين (@AlMayadeenNews) April 9, 2023
2 yıllık geçiş süreci müzakereleri Escort alsancak için ateşkes
Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan Yemenli diplomatlar, Suudi yetkililerin ‘Yemen’de barışı tesis etmek konusunda ilerlemeyi görüşmek’ üzere Sana’ya geldiğini’ söyledi. İsminin açıklanmaması şartıyla konuşan Yemenli bir hükümet kaynağı, Suudilerle Husilerin 2 yıllık bir ‘geçiş’ tesis etmeye yönelik 3 aylık müzakerelerin önünü açmak için 6 aylık bir ateşkes konusunda prensipte anlaştıklarını belirtti.
Saudi-Yemen peace talks underway in Sanaahttps://t.co/55hckmv0RL
— The Cradle (@TheCradleMedia) April 10, 2023
Çin Rusya takviyeli Ortadoğu barışı
Yemen’de yaklaşık bir yıl evvel ilan edilen ateşkes etkin çatışmaları kıymetli ölçüde azalttı ve resmi olarak ekim ayında sona Alsancak escort ermiş olmasına karşın hala büyük ölçüde uygulanıyor Çin ile Rusya’nın mimarlığında ve Umman’ın arabuluculuğunun da katkılarıyla Ortadoğu’da tesis edilmeye çalışılan barış tertibi kapsamında artık Yemen’de kalıcı ateşkes ve barışa geçilmesi umuluyor.
Husi bölgelerine maaş ödemesi ve dünyaya erişim
Anlaşmanın Husi denetimindeki bölgelerde memur maaşlarının ödenmesi Husi denetimindeki havaalanları ve limanlardaki operasyonel kısıtlamaların kaldırılması dahil Alsancak escort Bayan Husilerin temel maksatlarını gerçekleştirmesi bekleniyor
Yabancı güçlerin çıkışı takvime bağlanacak
Kaynaklar Suudi Husi görüşmelerinin Husi denetimindeki limanların ve Sana havaalanının büsbütün tekrar açılması memur maaşlarının ödenmesi Yemen’i yine inşa gayretleri ve yabancı güçlerin ülkeden çıkması için bir takvime odaklandığını söyledi
BM ve Memleketler arası Kızılhaç gözetiminde martta Husilerle Suudi Arabistan’ın dayanağı sayesinde Yemen’i memleketler arası toplumda temsil eden hükümeti ortasında esir takası başlamıştı. Birebir mutabakat kapsamında Suudi heyetin ziyareti vesilesiyle Husilerle Suudiler ortasında de esir takasına geçildi.
Husi başkandan ‘adil onurlu barış özgürlük bağımsızlık’ vurgusu
Husilerin denetimindeki Yemen haber ajansı SABA’ya nazaran Husilerin siyasi başkanı pozisyonundaki Meşat, Suudi yetkililerle görüşmede, ‘Yemenlilerin arzuladığı adil ve onurlu barış ve özgürlük ve bağımsızlık hasretlerini gerçekleştirmeye yönelik kararlı duruşlarını’ teyit etti.
AFP’nin görüşünü aldığı Suudi analist Hişam Alghannam, şahit olunan diplomatik ivmenin ‘Suudi-İran yakınlaşmasının meyve vermeye başladığının bir işareti olduğunu’ belirtti.
Riyad’daki Naif Arap Güvenlik Bilimleri Üniversitesi’nin Ulusal Güvenlik Programları Lideri Alghannam , “Yemen konusunda ilerleme sağlamak Suudiler için her vakit bir öncelikti. Lakin İran (işbirliği) olmadan işler şu anda şahit olduğumuz kadar süratli ilerleyemezdi. Geçmişte, en hafif tabirle (Husilerle) konuşmak pek yardımcı olmuyordu” dedi.
İran Kapsayıcı ulusal idare inşasının zemini
İran haber ajansı IRNA’ya nazaran İran’ın BM Daimi Temsilciliği de “Suudi Arabistan ile İran ortasındaki diplomatik bağların yine tesis edilmesi, Yemen’de ateşkesi hızlandıracak, ulusal bir tartışma başlatma ve kapsayıcı bir ulusal idare inşa etmeye yardımcı olacak” değerlendirmesini yaptı.
‘İkili bölgesel ve global seviyede önemli’
Tahran’a göre ‘Suudi-İran bağlantıları ikili, bölgesel ve global olmak üç seviyede ehemmiyet taşıyor ve Batı Asya ile İslam dünyası dahil her üç katman da iki ülke ortasındaki siyasi bağların tekrar kurulmasından fayda sağlayacak’.
Bir Husi uyarısı Görüşmelerin sırf Suudilerle yürütülmesi gerek
Ancak müzakerelere hakim olan iyimserliğe karşın dün gece Husilerin üst seviye yetkililerinden Muhammed el Bukaiti, ‘bundan sonraki görüşmelerin seçilmemiş Cumhurbaşkanlığı Liderlik Kurulu yahut Kurul Lideri Raşad el Alimi ile değil, sırf Suudi Arabistan ile yürütülmesi gerektiği’ uyarısını yaptı.
‘Suudi Arabistan arabulucu değil çatışmanın tarafı’
Bukaiti “Suudi Arabistan arabulucu değil, çatışmanın tarafıdır. [Riyad tarafından] atanan Raşad el Alimi aracılığıyla yine müzakere etmeye niyetli değiliz. Sana’nın kapıları herkese açıktır ve iç istikrarlara dayalı bir siyasi süreç inşası ile Yemen’in egemenliğini ve bağımsızlığını elde etmesi için diyalog davetini yineliyoruz” diye tweetledi.
لا حاجة للبحث عن تفسيرات غير واقعية لتبرير المفاوضات ما بين صنعاء والرياض ويجب تسمية الأشياء بمسمياتها، فالسعودية ليست وسيطا وإنما طرفا في الصراع ونحن غير مستعدين للتفاوض معها مرة ثانية من خلال رشاد العليمي الذي تم تعيينه من قبلها، ولكن هذا لا يغني عن الحاجة لحوار يمني يمني دون… pic.twitter.com/HNnNtCZ1HA
— محمد البخيتي(Mohammed Al-Bukhaiti) (@M_N_Albukhaiti) April 9, 2023
Bukaiti evvelki gün yaptığı açıklamada “Sana’daki müzakerelerin başarılı olacağını kesin olarak söylemek için şimdi çok erken, lakin bölgede optimistlik ve umut veren bir barış ortamının hakim olduğu açık” demişti.
AFP Yemenliler birlik beraberlik istiyor
Sana sakinlerinin nabzını tutan AFP Yemenlilerin ‘derinden parçalanmış Yemen’de birçok dini, bölgesel ve siyasi küme ortasında daha geniş tahlile gereksinim duyulduğundan Suudilerin çıkışının ötesine geçecek bir atılım umduklarını’ aktardı.
23 yaşındaki Ali Hüseyin, “Suudi bir heyetin Sana’ya ziyareti düzgüne işaret. Savaşın bitmesini istiyoruz. Yorulduk” dedi. 29 yaşındaki Abd el Selam Şamir, “Savaş ülkeyi tüketti. Artık tüm siyasetçilerin Yemen’in inşasında tek el olmasını istiyoruz” vurgusunu yaptı.
8 yılda yüz binlerce can aldıktan sonra
Bu ortada Suudi Arabistan’ın Yemen’in İmarı ve Kalkınması Programı’na nazaran Suudi Arabistan’ın Yemen’in elektrik muhtaçlığının giderilmesine takviye olmak ve ticari faaliyetleri canlandırmak için gönderdiği 30 bin tonluk akaryakıt yardımı, Yemen’in Aden limanına ulaştı.
BM’ye nazaran Suudi liderliğindeki savaş Arap dünyasının en fakir ülkesinde yaklaşık yüzde 60’ı besin su ve sıhhat hizmetlerine erişim eksikliği üzere meselelerden kaynaklanan yaklaşık 400 bin mevte neden oldu