Avrupa da Ukrayna vekaletiyle yürüttüğü çatışmanın müzakereli tahliline yanaşmayan ABD deki Biden idaresi Asya Pasifik Escort Aydınlı de de Çin Halk Cumhuriyeti ne karşı kılıçları biliyor En başta da Tek Çin unsurunun altını oyan adımlar öne çıkıyor
Tayvan adasının önderi Tsa ing wen in transit diye sunulan Aydınlı Escort ABD ziyaretinde Temsilciler Meclisi nin Cumhuriyetçi Lideri Kevin McCarthy ile görüşürken ayna anda Tayvan ı ziyaret eden Kongre heyeti adanın Çin e karşı savunulmasını gündeme taşıdı Bu teşebbüsleri kınayan Pekin Aydınlı Escort Bayan ada etrafında kapsamlı bir askeri tatbikat başlattı Çin tatbikatını ABD nin Filipinler ile birlikte askeri tatbikatı izlerken Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti nin Kuzey Kore füze denemeleri eşliğinde Asya daki suların ısısı düşmüyor
Diğer yandan Çin dış siyasette Suudi İran mutabakatını sağlayarak dikkatleri üzerine toplamışken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron un ağırlanması da gündemde üst sıralara çıktı Bunda Macron un ziyaretinin sonlarına gerçek Avrupa nın ABD nin peşinden giderek Tayvan sıkıntısına karışmaması ve özerk davranması tarafındaki açıklamaları tesirli oldu Macron Fransız havacılık ve gemicilik bölümü için Çin ile kıymetli mutabakatlar da kotarmış durumda
Askeri ve diplomatik hareketliliğe Asya da ve BRICS çerçevesinde doların tartısını azaltacak yeni para üniteleri ile ticaret gündeminin ağırlaşması da eşlik ediyor Bu çerçevede Malezya başkanı IMF ye denk gelen Asya Para Fonu kurulması davetinde bulunmuş durumda
Gelişmeleri Asya uzmanı Dr. Barış Adıbelli ile konuştuk
Artık dünyanın stratejik istikrarı Asya ya kaymış durumda 21 Yüzyılın temel gerçeği bu
Dr Barış Adıbelli ye nazaran Asya Çin ve Tayvan giderek dünya siyasetinde kıymetli bir gündem hususuna dönüşürken Ukrayna krizini çözemez etaptaki Batı da Asya ya dönüyor Adıbelli Macron ve von der Leyen in Pekin ziyaretlerine atfen Dün yalnızlaştırmak istedikleri Çin bugün bir seçenek haline geldi dedi
Son devirde Asya nın daha konuşulur olduğunu gördük Asya Çin Tayvan dünya siyasetini neredeyse işgal etti Hatta o denli bir duruma geldi ki Batı Ukrayna krizini çözemez kademede son nokta olarak taraflarını Asya ya döndü umudu orada arıyor Dün yalnızlaştırmak istedikleri Çin bugün bir seçenek haline geldi Macron ile Von der Leyen i de unutmayalım Artık dünyanın kabul etmesi gereken bir gerçek var Artık dünyanın stratejik istikrarı Asya ya kaymış durumda ABD bile tüm tartısını oraya veriyor 21 Yüzyılın temel gerçeği bu Buna karşı konuşanların itirazı bu noktada bu şeyi gerçeklik kabul etmiyor ABD de bir küme da bunu kabul etmediği için durum bu türlü Önümüzdeki devirde daha fazla tatbikat askeri gerginlik Asya da savunma bütçelerinin arttırıldığını göreceğiz Tayvan daha fazla gündeme gelecek
Amerika da Tayvan konusunda Kongre inisiyatif aldı
Tayvan önderinin ABD ye transit ziyaretinde Temsilciler Meclisi Lideri McCarthy ile görüşmesi bir ABD Kongre heyetinin Tayvan ziyareti ve akabinde gelen Macron ziyareti eşliğinde ABD ve Çin in karşılıklı tatbikatlarına atıf yapan Dr Adıbelli tansiyonun devam edeceği görüşünde Adıbelli bunda Tayvan sorununun artık Biden idaresinin de denetiminden çıkıp Kongre ye mal olmasının rolüne dikkat çekti
Tayvan için bir şanssızlık mıdır Tayvan o denli bir çaba alanına düştü ki aslında Tayvan olduğu için değil Amerika karşısındaki dinamikler yüzünden güçler istikrarında değerli bir stratejik patlama merkezi görülüyor Tahminen diğer bir vakit Filipinler olacaktı Tayvan Filipinler üzere değil çok tehlikeli bir kumar Zira yeni harika güç Çin e ilişkin Tayvan ile ilgili bir atılım yaptığınızda Çin den karşılık alıyorsunuz Tsai Ing Wen bir Güney Amerika ülkelerine ziyarete çıktı ve Amerika da mola verdi Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy ile bir ortaya geldi Daha sürprizi eşzamanlı olarak Kongre üyelerinin bir kısmı Tayvan Adası na ziyarette bulundu Dış ilgiler komitesi gitti Bir taraftan da eski Tayvan Cumhurbaşkanı Ma birinci kez Çin i ziyaret etti Bir baktık Macron orada Tayvan önderinin ziyaretinde McCarthy Amerika nın Tayvan a dayanağı sarsılmaz birbirimizde dayanak devam edecek dedi Tayvan önderi de Birlikte olduğumuzda daha da güçlüyüz dedi Çin misilleme yapacağını söyledi ancak anlık bir şey yapmadı Zira Macron ziyareti devam ediyordu Macron döndükten sonra tatbikat başladı Artık Amerika da şu tartışılıyor Tayvan konusunda Kongre inisyatif aldı Pelosi Kongre üyeleri gitti McCarthy başkanını kabul etti Beyaz Saray ın elinden çıkmış üzere Bu Biden idaresinde rahatsızlık yaratan bir durum Denetimi kaybettiği andan itibaren Çin ile mümkün bir çatışmaya taban hazırlayacak bir durum
Kuzey Kore konusunda o garantiyi veremeyiz
Bölgede askeri tatbikatların süreceğini Çin in memleketler arası hukuk çerçevesinde hareket ettiğini belirten Adıbelli tıpkı şeyin Kuzey Kore için garantisinin olmadığını lisana getirdi
Askeri tatbikatlar daha evvel de oldu ve devam edecek Çin in buna nasıl karşılık vereceği değerli Çin den öte Kuzey Kore nasıl yanıt verecek En son denizaltı drone denemesi yaptılar Öteki denemeleri de olacak Asya Pasifik te bu tatbikat bilhassa Japonya Amerika Güney Kore üçgeni içindeyse Çin den evvel muhattap Kuzey Kore ye de bakılması gerek Nihayetinde Çin milletlerarası hukuk kuralları içinde hareket ediyor Lakin Kuzey Kore konusunda o garantiyi veremeyiz
Çin karşısında Kissinger görmek istiyor ama
Blinken in meteoroloji balonu vurulması olayı sonrası iptal ettiği Çin ziyaretini anımsatan Adıbelli ABD nin dış siyaset grubunun zayıflığına dikkat çekti Adıbelli ye nazaran artık ziyaret gerçekleşse de değeri yok zira Çin açık cephe almış durumda ve kendi güç dengesini oluşturuyor
ABD nin son iki idaresi Trump ve Biden takım manasında fiyasko Dışişleri konusunda çok zayıflar Blinken ın gidip gelmesi değerli değil Çin biraz da filozofça altyapısı olan buna paha bir muhatap istiyor Karşısında bir Kissinger görmek istiyor Çin ile Amerika ortasındaki gerginlikleri isimler olsaydı bence Blinken in Çin ziyareti iptal edilmezdi Elinizdeki külliyat da değerli Blinken Çin ile olan işlere ne kadar hakim bu değerli Etrafındaki isimler de Çin e aşina isimler değil Münasebetiyle bu ziyareti yapması artık bir şey söz etmiyor Zira o köprünün altından çok sular aktı Çin 6 ay evvelki Çin değil O Bali tepesinde el sıkıştığınız Çin değil ortadaki inanç sarsıldı Artık Çin de bunu kabullendi Nitekim bir bloklaşma var ABD ye karşı bir tehdidim o da bana karşı bir tehdit son birkaç ayki telaffuzlar Çin basınında çıkan değerlendirmeler daima bu tarafta Çin evvelce daima bunları göz arkası edip barış eli uzatıyordu Artık bundan sonra Çin açık cephe almış vaziyette Kendi güç istikrarını tekrar oluşturma ismine Macron ile kaç saat vakit geçirdiler
Pekin e AUKUS tarafından dışlanmış bir Fransa gitti
Adıbelli Fransa Cumhurbaşkanı için ABD nin bildirisini iletecek denilmesine rağmen Macron un ABD ve Britanya nın AUKUS tan dışlanmış ülkenin önderi olarak Pekin e gittiği görüşünde Macron un dönüşte verdiği iletilere da dikkat çekerken bunun NATO nun beyin mevti gerçekleşti çıkışından daha ötede bir meydan okuma teşkil ettiği değerlendirmesinde bulundu
Macron giderken Amerika nın iletisini iletecek dediler Hayır giderken bildiri götürmeyecek Oraya AUKUS tarafından dışlanmış bir Fransa gidiyor Oradan Amerika ya bir meydan okuma yaptı O beyanatta gördük Macron AB olarak 3 kutup olmalıydık dedi Bu Ben Amerika ve İngiltere nin oluşturduğu blokta yokum demek Şayet imkan olursa Fransa stratejik özerklik üzerinden yeni bir istikrar de kendi kuracak Macron Tayvan Avrupa nın sıkıntısı değil bize ne diyor Bu Ukrayna bizim sıkıntımız değil Avrupa ilgilensin diyen Cumhuriyetçilere bir yanıttı aslında Moskova bildirisinin en yenisini Lavrov Ankara da yaptı Yeni bir dünya tertibine muhtaçlığımız var dedi Lavrov un Ankara daki basın toplantısında birinci kez bu kadar net halde Rusya nın Dışişleri Bakanı Yeni dünya sisteminin kurulması lazım diye ileti verdi Bütün bunların ışığı altında geri adım atılmaz Ok yaydan çıktı Von der Leyen Çin e parmak sallarken Macron bambaşka bir şey konuştuk dedi Macron un problemi Eğer ABD ve İngiltere beni Asya Pasifik te yanına almıyorsa ben de Çin Hindistan Rusya üçlüsünün yanında yer alırım diyor Zira Fransa nın deniz çok toprakları Asya Pasifik te Fransa Asya Pasifik e çok yabancı bir ülke değil Münasebetiyle Asya Pasifik te oluşan güçler istikrarında Fransa da Çin in bulunduğu bölgeye gerçek süratle yanaşıyor AB ye de şu tavsiyede bulunuyor Gelin 3 Kutup olalım Ticaretimize bakalım diyor Amerika bizi kullanıyor bağımlı devlet haline getiriyor diyor NATO nun beyin mevti gerçekleşti demekten öte inanılmaz bir meydan okuma olarak gördüm Fransa Çin den meydan okuyacak demiştim Orada yapmadı ancak geldiğinde meydan okudu
Amerika canı sıkıldı mı dolar üzerinden yaptırımı başlatıyor
Asya da Malezya nın lisana getirdiği Asya Para Fonu na atıf yapan Adıbelli bunun üzere doları aşacak başka teşebbüslere dikkat çekti Adıbelli ye nazaran Asya yüzyılı salt retorik değil ekonomik temelli Adıbelli ABD nin canı sıkıldı mı dolar üzerinden yaptırım savaşı başlatmasının tesirlerine dikkat çekti
Asya nın yüzyılı yalnızca retorik değil ekonomik olarak yükseldiği için herkes orada Malezya Başbakanı da Çin ziyaretinde Kendi para fonumuzu kuralım dedi Amerikan hegemonyasına ve dolarına bağlı kalmayalım demek bu Amerika canı sıkıldı mı dolar üzerinden yaptırımı başlatıyor Buna bir reaksiyon olarak dünya ülkeleri harekete geçtiler Avrasya doları üzere bir ortak para ünitesi olabilir BRICS te bununla ilgili bir çalışma olduğu bilgisi var Asya Para Fonu Asya doları üzere memleketler arası ticarette geçen yeni bir yapının sistemi kuruluyor Bir dünya tertibi evvel ekonomik düzenle gelir Onun için ABD Marshall planıyla Avrupa yı yapılandırdı Ondan sonra kendi liberal ekonomik tertibini kurdu Yeni bir dünya nizamından bahsedeceksek evvel iktisat sistemi kurulmalı Bu gelişmelerin hepsi onun sancısı Asya para fonu dendi merkez bankası dendi bunların hepsi toplandığında Asya nın yeni ekonomik sistemi ve üzerinde de siyasi askeri kültürel her alanda yeni dünya tertibi kurulacak Bu 10 yıl öncesi için ütopyaydı lakin bugün gelinen noktada bunun o denli olmadığını görüyoruz Biden ın Japonya ziyaretinde Hint Pasifik iktisat çerçevesi diye bir sistem kurma ismine projeyi hayata soktu Amerika daha evvel davrandı Burada yalnızca Medeniyetler Çatışması üzere nizamların çatıştığı yeni bir süreç var
Dünyanın yeni güç sistemi Asya Pasifik te belirlenecek
Batı artık emekli oldu artık sıra Asya Pasifik te diyen Adıbelli, bu noktada evvel Ukrayna’daki çatışmanın bitmesinin gerekeceği değerlendirmesinde bulundu:
Çin Rusya ve öteki ülkeler daima bir arada kendi ekonomik kültürel askeri siyasal nizamıyla Asya Pasifik te yer almaya çalışıyor Demek ki bu dünyanın yeni güç sistemi Asya Pasifik te belirlenecek Asya Pasifik bugüne kadar çok sessiz sakin barışçıldı Buna alıştığımız için orada Batı daki yaşanan rekabeti görünce şaşırıyorlar Fakat Batı artık emekli oldu artık sıra Asya Pasifik te Bütün o güç uğraşlarını orada göreceğiz Bu noktada Ukrayna savaşının bitmesi gerekiyor Onun geleceği de Asya Pasifik teki süreci etkileyecek Avrupa nın bir kısmı takviye veriyor üzere Von der Leyen in Zelenskiy ile telefon görüşmesi yapılması baskısı Çin in de vakti geldiğinde biz karar veririz demesi Onun için altı ay evvelki Çin yok Artık oyunun kurallarını Çin koyuyor Blinken ın da ne vakit Pekin e geleceğine Çin karar verecek