Tarım ve Orman Bakanlığı’nın eserlerinde ilaç etken hususu ek edildiğini tespit ettiği firmalar ortasında kimi çay şirketlerinin de yer alması üzerine uzmanlar, çaydaki gıda boyası hilesine karşı tüketicileri uyarıyor.
Ziraat Mühendisi Osman Baykal, çaydaki boya hususunun kolay bir deneyle ortaya çıkarılacağını belirterek, “Bir bardak soğuk suya bir tutam kuru çay koyuyoruz. Kaliteli çayın çabucak suya renk vermemesi gerekiyor. Şayet kuru çay suya temas ettiğinde anında renk vermeye başlıyorsa, bu çayda boya vardır” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, taklit, tağşiş yapıldığı yahut ilaç etken unsuru ek edildiği tespit edilen toplam 229 firmaya ilişkin 386 parti eseri 14 Ocak 2020’de kamuoyu ile paylaştı. Bu eserler ortasında sudan sonra en fazla tüketilen içeceklerin başındaki çay da yer alıyor. Kimi çay firmalarının eserlerinde, ilaç etken hususu ve besin boyası tespit edildi. Kalitesiz eserlere boya katılarak düzgün dem veriyor izlenimi uyandırıp, çayın kaliteli görünmesinin amaçlandığı hile ilgili uzmanlar, tüketicileri dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
‘İçerisinde çöp, odunsu, lifsi yapılar olmamalı’
Özçay Ziraî Kalkınma Kooperatifi İşletme Müdürü Ziraat Mühendisi Osman Baykal, hileli çaya ait ikazlarda bulanarak “Üreticinin marketten aldığı eserde dikkat etmesi gereken birtakım özellikler var. Paketteki kuru çaya bakıldığında eserin düzgün yapıda olması, içerisinde çöp, odunsu, lifsi yapılar ihtiva etmemesi gerekiyor. Bunlar gözle görülebilir kalite tespitleridir. Öbür özellikleri ise içtiği vakit lisanda sert bir tesir bırakması gerekir. Lakin birtakım kimi işletmeler içlerine katkı hususları ekleyerek ucuz eserlerden kaliteliymiş üzere gözüken eserler elde etmeye çalışıyorlar. Çayda en çok bilinen hileler boyar husus ve granül kullanımıdır. Bunu da alışılmış çıplak gözle anlamak mümkün değildir. Çeşitli tahlillerle anlaşılabiliyor” tabirlerini kullandı.
‘Soğuk su deneyiyle boya hilesi tespit ediliyor’
Tüketicilerin kendilerinin yapabileceği çok kolay bir prosedürle çayın içine boyar husus katılıp katılmadığını tespit edebileceğini söyleyen Baykal, “Tüketiciler çaydaki boya hilesini en kolay yolla soğuk su deneyi ile anlayabiliriz. Aldığınız çay paketinden bir tutam kuru çayı bir bardak soğuk suyun içine bırakıyoruz. Şayet eser içinde boyar husus varsa anında boyasını suya verecektir ve su kırmızıya boyanacaktır. Şayet boyar unsur yoksa su olduğu üzere kalacaktır. Çayda kullanılan bu granül yahut boyar unsur kimyasal husus olduğu için insan sıhhatini etkiliyor. Çay sudan sonra en fazla tüketilen içecek olduğu için, herkese ulaşan büyük bir kesim olduğu için birtakım firmalar çayda bu çeşit hilelere başvurma yoluna gidiyor maalesef” diye konuştu.
‘Çay kesimindeki birinci kooperatifiz’
Çay bölümünde kurulan birinci kooperatif olduklarını da aktaran Baykal, şöyle devam etti:
