M.S. 79’da şiddetli bir biçimde patlayan Vezüv Yanardağı’nın Herkulaneum antik kentinin sakinleri üzerindeki yıkıcı tesiri gözler önüne serildi.
PATLAMANIN TESİRİYLE BUHARLAŞIP CAMA DÖNÜŞMÜŞLER
Antik kentte yaşamış insanların vücutlarının neden güzel korunmadığı ve bugüne ulaşmadığı sorusunun peşine düşen arkeologlar, Herkulaneum sakinlerinin patlamanın tesiriyle buharlaştığına ve dokularının cama dönüştüğüne dair yeni bulgular elde etti.
POMPEİİ’DEKİ HAYAT 15 DAKİKADA SONA ERMİŞ
Yaklaşık 2 bin yıl evvel meydana gelen Vezüv patlamasında ünlü antik kent Pompeii’deki ömrün da 15 dakika içinde sona erdiği biliniyor.
Herkulaneum ise yanardağın yakınlarındaki bir öteki yerleşim yeri. Vezüv’le deniz ortasında yer alan bölge, volkana Pompeii’den bile daha yakın pozisyondaydı.
Hakemli bilimsel mecmua Scientific Reports’ta yayımlanan yeni araştırmada, patlamanın akabinde ortaya çıkan bir piroklastik akıntının Herkulaneum’u vurduğuna dair ispatlar yer aldı.
Piroklastik akıntı kabaca son derece süratli hareket eden sıcak gaz ve volkanik parçacık akışı diye tanımlanabilir. Bu çeşit akışların sıcaklığının 550 derecenin üzerine çıkabildiği biliniyor.
DAKİKALAR İÇİNDE BUHARLAŞTILAR
Araştırmacılara nazaran Herkulaneum’u birinci vuran akıntı da tahminen 550 derece sıcaklığındaydı ve dakikalar içinde kent sakinlerini buharlaştırdı.
Art arda gelen ve sıcaklıkları 315 ila 465 dereceye kadar düşen daha küçük akıntıların da kasabayı yerin derinliklerine gömdüğü kestirim ediliyor.
Bu yüzden antik kentteki birden fazla cesedin süratle kül yığınlarına dönüştüğü düşünülüyor. Öte yandan bilim insanları daha evvel cama dönüşen insan dokularına da rastlamıştı.
Buna nazaran antik kentte yaşayan bir adamın kafatası çok yüksek bir sıcaklıkta yandıktan sonra süratle soğuyarak cama dönüşmüştü.
Ancak birtakım arkeologlar bulgulara büsbütün ikna olmamıştı.
Yeni araştırmada, “MS 79 en çok çalışılan patlamalardan biri olmasına karşın, kesin zamanlama ve Pompeii’yle Herkulaneum’daki vefat nedenleri hala tartışılıyor” sözlerine yer verildi:
“Burada kasabaya giren piroklastik akıntının 495 ila 555 derece sıcaklıkta olduğunu, insanların anında vefatına neden olabilecek kısa ömürlü bir kül bulutu dalgası yarattığını gösterdik.”
Vezüv Yanardağı’nın patlaması Pompeii, Herkulaneum, Torre Annunziata ve Stabiae yerleşimlerini yok etmişti. Bu süreçte yaklaşık 16 bin kişinin öldüğü düşünülüyor.