Tüketici hakem heyeti başvurusu, son yıllarda hayatımıza dahil olan e-ticaret kavramı ile birlikte çokça merak konusu olmuştur. Tüketici hakem heyeti başvurusu, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde düzenlenmiş olup tüketici süreçlerinden doğan uyuşmazlıkların daha süratli bir halde tahlile kavuşturulmasını amaçlamaktadır. Bu bağlamda Tüketici hakem heyeti başvurusu ve devamında gelişen süreç, tüketicilerin korunması için kıymetli ve tesirli bir yol olmaktadır.
Tüketici mahkemesi nedir? Bu mahkeme tüketiciye yönelik uygulamalardan ve tüketici süreçlerinden doğan uyuşmazlıklara (Yasada belirlenen mali sonun üzerinde ise) bakan ve bu alanda uzmanlaşmış özel nitelikli bir birinci derece ihtisas mahkemesidir.
Tüketici mahkemeleri, muhtaçlık durumu da gözetilerek yargı etrafında özel bir birinci derece mahkemesi olarak kurulur. Farklı bir tüketici mahkemesi kurulmamış yargı etraflarında ise tüketici ile ilgili uyuşmazlıklara, tüketici mahkemesi sıfatı ile asliye hukuk mahkemelerinde bakılır.
Tüketici Mahkemelerinin nitelikleri ve misyon alanları ise 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.
Tüketici Mahkemesinin Vazifeleri Nelerdir? Tüketici Mahkemesi Dava Açma Kuralları Nelerdir?
6502 sayılı Kanun uyarınca, 2022 yılı için vilayetlerde 15.430 Türk Lirası, ilçelerde ise 10.280 Türk Lirası mali sonun üzerindeki tüketici uyuşmazlıkları tarafından müracaat Tüketici Mahkemesine yapılır. Bu sayılan mali bedellerin altındaki uyuşmazlıklarda ise müracaatın Tüketici Hakem Heyetine yapılması mecburidir.
Yine Tüketici Mahkemeleri birebir vakitte Tüketici Hakem Heyetleri tarafından verilen kararlara karşı yapılan itirazları da incelemekle vazifelidir.
Tüketici mahkemesi nedir? Bu genel açıklamalar ışığında, belirtilen nakdî sonun üzerinde (bu mali hudut her yıl tekrar değerleme oranı kadar artar) olmak kaydıyla tüketici süreçlerinden doğan uyuşmazlıklar ve tüketici uygulamalarından doğan uyuşmazlıklar ile Tüketici Hakem Heyeti kararlarına karşı yapılan itirazlar Tüketici Mahkemelerinin misyon alanına girer.
Tüketici Mahkemelerinde, Tüketici Hakem Heyeti kararına itiraz üzerine verilecek kararlar kesin niteliktedir. İtiraz üzerine verilen bu kararlara karşı istinaf ya da temyiz yoluna başvurmak mümkün değildir.
Tüketici Mahkemelerinde Yargılama Nasıldır? Tüketici Mahkemesi Hangi Davalara Bakar?
Tüketici Mahkemesi Nedir? Hangi Davalar Tüketici Mahkemelerinde Görülür?
En çok merak edilenlerden birisi tüketici mahkemesi nedir ve tüketici mahkemesi ne kadar sürer mevzusudur. Mahkemenin ne kadar süreceği, yargılama ve kanıtlara bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Tüketici mahkemelerinde görülen davalarda kolay yargılama yöntemi uygulanır. Bu halde tüketicilerin süratli bir formda uyuşmazlıklarını çözümlemeleri hedeflenmiştir.
Basit yargılama yordamında, davacının dava dilekçesine, davalı davaya karşılık dilekçesi ile karşılık verir. Bu yordamda “iddianın ve savunmanın genişletilmesi yasağı”, davacı açısından dava dilekçesinin verilmesi ile, davalı açısından ise yanıt dilekçesinin sunulması ile başlar.
Tüketici Mahkemesine Müracaat Nasıl Yapılır? Tüketici Mahkemesi Fiyat Alıyor mu?
Tüketici Mahkemesi Nedir? Hangi Davalar Tüketici Mahkemelerinde Görülür?
Yukarıda açıklanan kriterler uyarınca (parasal kıymet hududunun aşılması ve işin tüketici hukuku alanında kalması gibi) Tüketici Mahkemesinin nazaran alanına giren uyuşmazlıklarda, bir dava dilekçesi ile dava açılabilir. Dava dilekçesi ekinde tüketicinin elinde olan garanti dokümanları, satış kontratları ile fatura üzere kanıt niteliği taşıyabilecek dokümanlarında mahkemeye sunulması gerekir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun düzenlemesi uyarınca, tüketiciler tarafından Tüketici Mahkemesine açılacak davalar harçtan muaftır ve bu nedenle dava açma esnasında rastgele bir harç ödenmesi de gerekmez.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a 22.07.2020 tarihinde eklenen 73/A hususu uyarınca, Tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan evvel arabulucuya başvurulmuş olması dava kuralıdır. Yani “zorunlu arabuluculuk” kelam mevzusudur ve bu bir dava kaidesidir. Tüketici mahkemesi nedir konusunda açıkça arabulucuya başvurmadan dava açılması durumunda dava adaptan reddedileceği belirtilmektedir.
Tüketici davalarında arabuluculuk zarurî mudur konusunda bilgi almak isterseniz, bu yazımızı ayrıntılı olarak inceleyebilirsiniz.
Tüketici Hakem Heyeti Müracaat için Gerekli Mali Sınırlar
Tüketici hakem heyeti müracaatları, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen nakdî sonlara bağlı olarak Vilayet Tüketici hakem Heyetlerine ve İlçe Tüketici hakem Heyetlerine yapılacak müracaatlar olarak ayrıma natürel tutulmaktadır. Tüketici Hakem Heyetlerinin vazife sonlarını belirleyen nakdî sonlar ise şu biçimdedir;
10.280 TL ve daha az meblağdaki uyuşmazlıklar için İlçe Tüketici Hakem Heyetleri,
10.280 TL – 15.430 TL fiyatlarındaki uyuşmazlıklar için Vilayet Tüketici Hakem Heyetleri,
Başvurucunun yaşadığı vilayet Büyükşehir statüsünde değilse ve uyuşmazlık konusu fiyat 15.430 TL ve daha az ise Vilayet Tüketici Hakem Heyetleri,
Başvurucunun yaşadığı ilçe, Büyükşehir statüsünde olan bir vilayette değil ise ve uyuşmazlık konusu meblağ 10.280 TL – 15.430 TL ise Vilayet Tüketici Hakem Heyetleri, vazifelidir.
2022 Tüketici hakem heyeti müracaat için uyuşmazlığa mevzu meblağ en fazla 15.430 TL olmalıdır. Bu fiyatın üzerindeki uyuşmazlıklar için Tüketici hakem heyetlerine başvurulamaz. Fiyatı 15.430 TL üzerindeki uyuşmazlıklar için 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 73/A hususu uyarınca;
Dava koşulu olan arabuluculuk kurumuna müracaat gerçekleştirilmeli,
Arabuluculuk kuruluşundan bir sonuç elde edilemediği takdirde Tüketici Mahkemelerine başvurulmalıdır. Tüketici Mahkemesi, her ilçede bulunmamaktadır. Bu üzere durumlarda müracaatçı, yerleşim yerinde bulunan Asliye Hukuk Mahkemelerine Tüketici Mahkemesi sıfatı ile başvurmalıdır.
