Denizlerde 1 Eylül’de başlayan balık avı döneminde sona yaklaşılıyor. Karadeniz’de palamut rahmetiyle dönemi açan balıkçılar, hamside umduğunu bulamadı. Karadeniz’de avlanabilir uzunluk uzunluğu 9 santimin altında kalan hamsinin popülasyonu olumsuz etkilendi. Ordu Büyükşehir Belediyesi Su Eserleri Hali’nden derlenen datalara nazaran, hamsi avcılığındaki düşüş bu yılın sayılarına da yansıdı. Kentte 2021 yılında 1 milyon kiloya yakın hamsi avcılığı yapılırken, bu sayı 2022’de 716 bin 640 kilograma düştü.
ODÜ Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Aydın, şubatta Marmara Bölgesi’nde uygulanan hamsi av yasağının, Karadeniz Bölgesi’nde de uygulanması gerektiğini söyledi. Yasağın her 2 bölge için uygulanmasının yanlışsız karar olacağını belirten Prof. Dr. Aydın, bu yıl küçük boyutta yakalanan hamsilerin balık unu ve yağı fabrikalarında işlenmek için gönderildiğini, bu durumun da hamsi stoklarında çöküşe neden olduğunu tabir etti.
‘Hamsiyi biz yiyemiyoruz, somon yiyor’
Hamsinin somon yemi olarak kullanıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Aydın, “Sezon başladığı vakit, kasım ayında birinci av almaya başladığımızda, hamsi uzunluklarında çok küçülme vardı. Ama bir türlü hamsi avcılığı yasaklanmadı. Bu kasım ayında hamsi stokunun çok küçük uzunluklarda olması, esasen bu dönemin küçük uzunluklarla geçeceğini aşikâr etmişti ancak bu tedbiri hala alabilmiş değiliz. Münasebetiyle bu küçük boyutlu hamsiler piyasaya insan besini olarak çıkmadı. Daha çok dökme balık olarak balık unu, balık yağı fabrikalarına gitti. Biz bu sene yakaladığımız hamsiyi insan besini olarak tüketemedik. Fabrikalarda ham unsur olarak değerlendirdik. Bu da bizim Karadeniz’de kültür balıkçılığını yapmış olduğumuz Türk somonunun yemi oldu. Gariptir ki hamsiyi biz yiyemiyoruz, somon yiyor. Olağan kaidelerde bu hamsinin insan besini olarak tüketilmesi gerekmektedir. Son vakitlerde hamsi stokundaki çöküşten sonra bence katiyen ve katiyetle hamsiyi fabrikalarda değil, insan besini olarak tüketmek gerekmektedir. Bu türlü hoş bir balık varken, besin pahası yüksek bu türlü bir balık varken ve Türk halkı tarafından da en çok sevilirken niçin biz hala hamsiyi fabrikalarında somona yediriyoruz, onu anlamış değilim” diye konuştu.
‘İki yıllığına hamsi avcılığı büsbütün yasaklanmalı’
Hamsi avcılığının 2 yıl müddetliğine yasaklanması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Aydın, “Dolayısıyla hamsinin gelecek dönemde kesinlikle yasaklanabileceğini söyleyebilirim. Bu bu türlü devam etmez. Olağan kaidelerde gelecek dönemde yakalayacağımız büyük hamsileri bulma talihimiz yok. Zira onları bu sene Karadeniz’de katlettik, şu anda Gürcistan Abhazya bölgesinde katletmeye de devam ediliyor. Hasebiyle seneye de hamsi yok o denli olacak, bu türlü olacak öykülerini kimse anlatmasın. Biz şu anda gelecek yılın hamsisini de fabrikalarında yok etmiş durumdayız. Stoklarımız önemli bir biçimde çöküş eğilimindedir. Bu çöküş eğilimini de düzeltmenin tek yolu tahminen 2 yıllığına hamsi avcılığının büsbütün yasaklanma yoluna gidilmesidir. Bu önümüzde duran seçeneklerden bir adedidir. Zira vaktinde küçük uzunluk hamsilerin yakalanmasını yasaklayamadığımız surece toptan yasaklanma yolunun daha hakikat olduğunu düşünüyorum. Sonuçta bundan balıkçı mağdur olacak lakin bu mağduriyetin sebebi de balıkçının kendisidir. Bu formda katliam yapmasa, bu halde küçük uzunluk hamsileri fabrikalara yollamasa, sürdürülebilir biçimde biz hamsi stoklarını sürdürebileceğiz” dedi.
Aydın, hamsi stoklarında yaşanan düşüşün akabinde balıkçıların istavrit avcılığına yöneldiğini ve bu durum nedeniyle istavrit stoklarında da düşüş yaşanabileceğini kelamlarına ekledi.
