Matematikçiler yeni bir hal keşfetti: 13 kenarı var
Bu özel biçimin 13 kenarı bulunuyor. Matematik dünyasında “düzensiz/aperiyodik döşeme” olarak bilinen -ya da Almanca tek taş manasına gelen bir tabir olan einstein olarak adlandırılan- bu hal, kendini tekrar etmeden bir düzlemi doldurabiliyor.
Makalenin dört müellifinden biri olan ve Waterloo Üniversitesi’nde Bilgisayar Bilimi Profesörü olan Craig Kaplan şöyle konuşuyor:
“Bu makalede birinci gerçek ‘düzensiz döşemeyi’ sunuyoruz. ‘Şapka’ dediğimiz bir polikit olan bu halin, bir yerine koyma sistemiyle döşeme olarak birleşebildiğini kanıtladık.”
Ekibin öbür bir üyesi olan Arkansas Üniversitesi’nden Profesör Chaim Goodman-Strauss, “Milyonda bir görülen bir şeye bakıyorsunuz. 999 bin 999 tane sıkıcı olanı eledikten sonra elinizde bir tane garip olan ve bu yüzden daha fazla araştırmaya değen elinizde kalıyor. Sonra onları incelemeye ve anlamaya çalışıp yapıyı ortaya çıkarıyorsunuz.”
Geometrik şekilerin “kutsal kasesi”
Düzensiz döşemelerin tarihi daha evvel bu türlü bir dönüm noktası görmedi. Kaplan’ın tweetinde yer alan bilgiye nazaran, birinci sistemsiz setler 20 binden fazla döşeme içeriyordu. “Sonrasında gelen araştırmalar bu sayıyı düşürdü, 92’lik bir sete, sonra altıya ve sonra ünlü Penrose döşemeleri olan ikili sete indi” diyor Kaplan, fakat Penrose döşemeleri 1974 yılında keşfedilmişti.
Kaplan kelamlarına şöyle devam ediyor: “O vakitten beri öbürleri da ikili setler üretti lakin kimse bir ‘einstein’ bulamamıştı, yani düzlemi aperiyodik olarak kaplayan bir hal. Bu türlü bir form mümkün müydü?”
Artık mümkün.
Ekip halin tabiatını bilgisayar programlaması ile ispatladı ve şaşırtan biçimde, formun kenarlarının uzunluğu değişse de, aperiyodik – sistemsiz tabiatını yitirmiyor.
Kaplan kelamlarını şöyle bitiriyor: “Sonunda biz, bir adede inebildik!”
Kaynak:popularmechanics.com
