Merkez Bankası (TCMB) liralaştırma stratejisi çerçevesinde bankalar için önümüzdeki altı ay için geçerli olacak yeni dövizden TL’ye dönüşüm maksatları ve tahvil yükümlülükleri getirdi.
TCMB Resmi Gazete’de zarurî karşılık ve menkul değer tesisine ait bildirimlerde değişiklik yaparken ayrıyeten bankalara yazı ile iki talimat da gönderdi.
Buna nazaran daha evvel TL mevduat hissesi yüzde 50 altında kalırsa 7 puan ek menkul değer tesis etmek zorunda olan bankalar artık yüzde 60 altında kalınca 7 puan ek menkul değer tesisinde bulunacak.
Ayrıca bankalar, nisan sonundan eylül sonuna kadar, döviz mevduattan TL mevduata dönüşümü muhakkak oranda sağlayamamaları halinde ek menkul değer tutacaklar.
Bankalar, 28 Nisan’dan 29 Eylül’e TL’ye dönüşüm oranı aylık yüzde 5’in altında kalırsa eksik kalan meblağ kadar menkul değer ayıracak. Böylelikle 31 Mart’tan 27 Haziran’a kadar TL’ye dönüşüm oranı yüzde 15’in altında kalan bankalar 5 puan ek menkul değer tesisi yapacak.
Ayrıca 27 Haziran’dan 29 Eylül’e TL’ye dönüşüm oranı aylık yüzde 3’ün altında kalırsa eksik kalan fiyat kadar menkul değer ayırılacak. Böylelikle 31 Mart’tan 29 Eylül’e kadar TL’ye dönüşüm oranı yüzde 24’ün altında kalan bankalar, 5 puan ek menkul değer tesisi yapacak.
Kredilere ait değişikliklerde ise 29 Aralık’tan itibaren kullandırılan kredilerin ikinci kademede yer alanları için yüzde 90 yerine yüzde 150 menkul değer ayrılacak. Böylelikle referans orandan muhakkak bir oranda yüksek faiz/kâr hissesi oranı bulunan muhtaçlık kredilerinde menkul değer tesisi oranı yüzde 90’dan yüzde 150’ye yükseltlilecek.
TL mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonu içindeki hisselerden düşük olanı yüzde 60’ın altında kalan bankalar için 28 Nisan’dan itibaren ek 5 puan yabancı para mecburî karşılık oranı da uygulayacak.
İSKONTO ORANI YÜZDE 80’E YÜKSELTİLDİ
TCMB ayrıyeten teminat sisteminde bankaları uzun vadeli sabit kuponlu Hazine tahvili tutmaya daha da teşvik edecek değişikliğe gitti. TCMB bankalara dün gönderdiği yazıda daha evvel TÜFE’ye endeksli tahviller için yüzde 70 olan iskonto oranını yüzde 80’e yükseltti.
TCMB dün de sarsıntı başta olmak üzere yurtdışından sağlanan kaynak girişlerinde döviz karşılığı TL swap piyasası’nda kotasyon tekniğiyle ve 1 hafta vadeli olarak gerçekleştirilen süreçlerin, fonların kullandırılmasına aracılık edecek bankalarla daha uzun vadelerde de gerçekleştirilebileceğini de açıklamıştı.
Mevcut uygulanan siyasetlerde kur, kredi, mevduat ve Hazine tahvillerinde istikamet kamu tarafından belirleniyor. İktisat idaresi kur siyasetindeki bu süreci “istikrarlı TL” olarak tanımlıyor.
Mevcut siyasetlerle dolar/TL’nin kamu tarafından seçim öncesinde olması gerektiğinden daha aşağıda fiyatlandığı ve TL’nin kıymet kaybetmesi gerektiğine ait artan görüşler dövize ilgiyi artırıyor.
Bankacılar son periyotta atılan TCMB’nin attığı tüm adımların döviz talebini azaltma ya da ülkeye döviz girişini artırma ortak emeli taşıdığını, seçimlere kadar benzeri adımların devam edebileceğini öngörüyor.
TL, 6 Şubat’taki zelzeleden bu yana geçen iki ayda yüzde 2.24 bedel kaybetti. Seçime yaklaştıkça bedel kayıpları sarsıntı öncesi periyoda nazaran günlük olarak bir ölçü sürat kazansa da epey hudutlu düzeylerde. İhracatçılar ise rekabetçiliğini kaybettiği için kamudan TL’de yeni bedel kayıpları talep ediyor.
DÖVİZDE SON DURUM
Günlük sonlu kayıplarını devam ettiren dolar/TL bu sabah 19.26 civarında süreç görüyor.
Serbest piyasada 21.0240 liradan alınan Euro’nun satış fiyatı ise 21.0260 lira olarak belirlendi. Dün Euro’nun satış fiyatı ise 21.0010 lira olmuştu.
Bugün iç data gündeminde bütçe nakit gerçekleşmeleri yer alıyor.
Küresel piyasalarda ise ABD Merkez Bankası’nın (Fed) nakdî sıkılaştırmayı gereğinden uzun müddet sürdürdüğü tarafında kaygılar tarım dışı istihdam datalarının kıymetini artırırken ABD borsası bugün resmi tatil nedeniyle kapalı kalacak.
